หมอออนไลน์: ภาวะมีน้ำในเยื่อหุ้มปอด (Pleural Effusion)

[siritidaphon]

หมอออนไลน์: ภาวะมีน้ำในเยื่อหุ้มปอด (Pleural Effusion)

ภาวะมีน้ำในเยื่อหุ้มปอด (Pleural Effusion) คือภาวะที่มีของเหลวสะสมอยู่ในช่องเยื่อหุ้มปอดมากเกินไป ช่องเยื่อหุ้มปอดเป็นช่องว่างบาง ๆ ระหว่างเยื่อหุ้มปอด (Pleura) สองชั้นที่หุ้มปอดและบุผนังช่องอก โดยปกติจะมีของเหลวเพียงเล็กน้อยเพื่อช่วยหล่อลื่นและให้ปอดขยายตัวได้อย่างราบรื่น

สาเหตุ
ภาวะนี้ไม่ได้เป็นโรคในตัวเอง แต่เป็นอาการแสดงของโรคหรือภาวะอื่น ๆ โดยสาเหตุที่พบบ่อยสามารถแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มหลัก:

น้ำซึม (Transudative Effusion): เกิดจากความดันในหลอดเลือดสูงขึ้นหรือระดับโปรตีนในเลือดต่ำ ทำให้ของเหลวรั่วซึมออกมา

ภาวะหัวใจล้มเหลว (Congestive Heart Failure): เป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุด


ภาวะตับแข็ง

น้ำอักเสบ (Exudative Effusion): เกิดจากการอักเสบ การติดเชื้อ หรือการบาดเจ็บของเยื่อหุ้มปอด ทำให้เยื่อบุหลอดเลือดมีการรั่วซึมมากขึ้น

ปอดอักเสบติดเชื้อ (Pneumonia) และการติดเชื้ออื่น ๆ เช่น วัณโรค

โรคมะเร็ง: มะเร็งปอด มะเร็งที่แพร่กระจายมายังปอดหรือเยื่อหุ้มปอด

ภาวะลิ่มเลือดอุดกั้นในปอด (Pulmonary Embolism)

โรคภูมิต้านตนเอง (Autoimmune Disorders) เช่น โรคลูปัส (Lupus)


อาการ

อาการขึ้นอยู่กับปริมาณของน้ำและสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะนี้ โดยทั่วไปมักมีอาการดังนี้:

หายใจลำบาก (Shortness of Breath): เป็นอาการที่พบบ่อยที่สุด โดยเฉพาะเมื่อปริมาณน้ำมีมาก เพราะของเหลวจะไปกดทับปอด ทำให้ปอดขยายตัวได้ไม่เต็มที่

เจ็บหน้าอก (Chest Pain): มักเป็นอาการปวดแปลบ ๆ ที่จะแย่ลงเมื่อหายใจเข้าลึก ๆ หรือไอ

ไอแห้ง (Dry Cough)

อาจมี ไข้ และอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย หากสาเหตุมาจากภาวะติดเชื้อ


การรักษา

การรักษาภาวะมีน้ำในเยื่อหุ้มปอดที่สำคัญที่สุดคือการ รักษาโรคที่เป็นสาเหตุหลัก ควบคู่ไปกับการระบายน้ำส่วนเกินออก

การรักษาตามสาเหตุ:

หากเกิดจาก หัวใจล้มเหลว แพทย์จะให้ยาขับปัสสาวะและยารักษาหัวใจ

หากเกิดจาก การติดเชื้อ แพทย์จะให้ยาปฏิชีวนะ ยาต้านไวรัส หรือยาต้านเชื้อรา

หากเกิดจาก มะเร็ง อาจมีการให้เคมีบำบัด หรือรังสีรักษา


การระบายน้ำ:

การเจาะปอด (Thoracentesis): ใช้เข็มหรือท่อขนาดเล็กเจาะผ่านช่องอกเพื่อดูดน้ำออกมา เพื่อลดแรงกดทับต่อปอด

การใส่ท่อระบายทรวงอก (Chest Tube): ในกรณีที่มีน้ำปริมาณมาก หรือมีภาวะหนองในเยื่อหุ้มปอด

การเชื่อมเยื่อหุ้มปอด (Pleurodesis): เป็นการฉีดสารบางอย่าง (เช่น แป้งทัลก์) เข้าไปในช่องเยื่อหุ้มปอด เพื่อทำให้เยื่อหุ้มปอดทั้งสองชั้นเชื่อมติดกัน วิธีนี้มักใช้สำหรับผู้ป่วยที่มีน้ำกลับมาสะสมซ้ำบ่อย ๆ เช่น ในผู้ป่วยมะเร็ง